نقش لشکرهای سایبری؛ از دو قطبی سازی تا ضربه به کسب و کارها (+اینفوگرافیک )
تاریخ انتشار: ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۶۷۸۳۴
در دنیای امروز که جنگ راه خود را به عرصههای جدیدتری باز کرده است، هشتگ، لایک و ریتوییت میتوانند کارکردی غیر از آنچه از آن سراغ داریم داشته باشند. در جنگ سایبری از هشتگ، لایک و ریتوییت بهعنوان سلاح استفاده میشود و دوقطبیها با نقشآفرینی کاربران، اکانتهای جعلی و رباتها در قامت سربازان لشکرهایسایبری شکل میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مشاهدهی موجهای مختلف در تایملاین توییتر و صفحههای اینستاگرام برای کاربران شبکههای اجتماعی تبدیل به امری عادی شده است. این موجها گاهی بهشکل عادی از سوی کاربران شکل میگیرند. در مواردی هم پروژههای سایبری با اهداف سیاسی-اجتماعی شکلدهندهی موج هستند؛ این حرکتها با اهداف خاص سعی میکنند پیام مشخصی را تولید و بازنشر کنند و با تکرار دائمی یک محتوا ایدهای را ترویج کنند، به افکار عمومی جهت دهند یا با نظرات مخالف بجنگند و آنها را بیاعتبار کنند.
لشکرکشی سایبری محدود به دولتها نیست
بهباور محمد رهبری، پژوهشگر شبکههای اجتماعی و سیاستپژوه کشورهای مختلفی در دنیا سعی میکنند با فعالیت در شبکههای اجتماعی هم در نسبت با موضوعات داخلی و هم مسائل خارجی کشورشان بر افکار عمومی تاثیر بگذارند و موضوع لشکرکشی سایبری را نباید محدود به دولت ایران ببینیم.
به گفته این پژوهشگر شبکههای اجتماعی، آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلستان و کره شمالی از جمله کشورهایی هستند که از جنگسایبری برای پیشبرد اهداف خود استفاده میکنند.
او با بیان اینکه با نفوذ شبکههای اجتماعی در جهان این فضا به میدان جنگ و نبرد شبیه شد، میگوید: «دولتها به این نتیجه رسیدند که در چنین فضایی چارهای جز تشکیل لشکر برای این میدان وجود ندارد. دولت در ایران هم طبق آمارهایی که توسط مسئولان کشور در خصوص بودجه و هزینه فعالیتهای سایبری اعلام شده، کارهای این چنینی انجام میدهد. با اینحال، در توییتر فارسی نه فقط دولت ایران بلکه گروههای مختلفی که وابسته به قدرتها و دولتهای مختلفی هستند هم احتمالا نوعی لشکر سایبری داشته باشند.»
محمد رهبری میگوید هرچند ارتش ساختهشده توسط دولتها به دلیل در اختیار داشتن منابع مختلف قدرت عمل و گستردگی بیشتری دارند اما گروههای دیگری هم میتوانند برای خود یک گروه یا لشکر سایبری تشکیل دهند تا اهدافشان را در فضای مجازی دنبال کنند و صدایشان را به گوشهای بیشتری برسانند.
کسبوکارها هم از لشکرهای سایبری در امان نیستند
از جمله لشکرکشیهای غیر دولتی که از سوی گروههای مختلف طراحی میشود و اخیرا هم نمونههایی از آن در فضای توییتر فارسی رخ داده و حتی به اینستاگرام هم کشیده شده است، موضوع بایکوت یا تحریم کردن بعضی شرکتها و کسبوکارهای داخل کشور است. صفحات این مجموعهها در شبکههای اجتماعی از یک سو آماج حمله کاربران قرار میگیرد و کامنتهایی با محتوایی مخالف آنها برایشان نوشته میشود و از سوی دیگر در فضای فیزیکی و مجازی تحریم میشوند.
برای مثال در فضای فیزیکی افراد تصمیم میگیرند که دیگر از این مجموعهها کالا یا خدمات نخرند یا در فضای مجازی صفحات آنها در شبکههای اجتماعی را آنفالو، بلاک یا ریپورت میکنند. بعضی از این کنشهای مجازی با توجه به ماهیت سازماندهیشدهای که دارند از نوعی لشکرکشی سایبری ناشی میشوند که با اهداف مختلفی از جانب افراد یا گروهها انجام میگیرند.
لشکرهای سایبری دوقطبیسازند
لشکرهای سایبری در بزنگاههایی مانند انتخابات سیاسی، جنگ و درگیریهای داخلی و بینالمللی، بروز اعتراضات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و رخدادهای مدنی و اجتماعی، شبکههای اجتماعی را بدل به عرصهی تقابل گروههایی با دیدگاههای متفاوت میکند. در این مواقع لشکرهای سایبری با توجه به وابستگیای که به گروههای خاص دارند، متناسب با اهداف گروه در فضای مجازی موضعگیری میکنند و درگیری و جنگ مجازی به راه میاندازند.
محمد رهبری در گفتگو با زومیت در این مورد توضیح میدهد: «این لشکرکشی سایبری یک فضای دو قطبی را تشکیل میدهد که میتواند تاثیرات فرهنگی مختلفی داشته باشد. مثلا فضایی که در توییتر به وجود آمده، اصطلاحا یک «پروپاگاندای رایانشی» است که بر فرهنگ و هنجارهای سیاسی کاربران این شبکه اجتماعی تاثیر مثبت یا منفی میگذارد. البته بهطور کلی تغییرات فرهنگی خیلی تدریجی و در مدت زمان طولانی اتفاق میافتد اما با توجه به این که بسیاری از کاربران توییتر فارسی، فعالان رسانهای، مدنی یا سیاسی هستند بر فضای واقعی هم تاثیر میگذارند.»
این سیاستپژوه یکی از مهمترین ویژگیهایی را که باعث بروز دوقطبی در شبکههای اجتماعی میشود ویژگی شبکهسازی این فضا میداند و توضیح میدهد: «در این پلتفرمها یک «اتاق پژواک» شکل میگیرد که یک اصطلاح جامعهشناختی در حوزه مطالعات شبکههای اجتماعی است، به این معنا که افراد میتوانند فقط کسانی را دنبال کنند که نظری موافق با نظرات خودشان دارند و مخالفانشان را آنفالو یا بلاک کنند.»
به باور محمد رهبری پیامد شکلگیری دوقطبی به واسطهی ایجاد اتاقهای پژواک رواج «فرهنگ کنسل» است.
در فرهنگ کنسل یا کنسل کالچر، اگر یک شخص مشهور یا یک شرکت مرتکب خطایی در فضای مجازی شود و مثلا محتوایی را در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارد که توهینآمیز یا خلاف اصول اخلاقی یا حرفهای باشد ممکن است آماج حمله کاربران قرار بگیرد و توسط آنها تحریم یا بایکوت شود.
جای محدودسازی تفکر انتقادی را ترویج کنیم
محمد رهبری از محدودسازی و ترویج تفکر انتقادی بهعنوان دو رویکرد در مواجهه با تاثیرات منفی شبکههای اجتماعی یاد میکند و میگوید: «کاملا واضح است که فیلترینگ و محدودسازی هیچ تاثیری ندارد. بایدسعی کنیم نسبت به این شبکهها تفکر انتقادی داشته باشیم و این نگاه انتقادی را ترویج کنیم. نه به این معنی که افراد را از حضور در این شبکهها منع کنیم؛ اتفاقا افراد باید در این فضا فعالیت داشته باشند اما فعالیتشان آگاهانه باشد. یعنی در شبکههای اجتماعی فعالیت کنند اما از فواید و مضرات این فضا آگاه باشند.»
متن کامل این گزارش را در وبسایت زومیت مطالعه کنید.
برای دیدن اینفوکرافیگ اینجا کلیک کنید.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: جنگ سایبری کسب و کار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۶۷۸۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آسیبشناسی استفاده از فضای مجازی در نظام تبلیغیرسانهای مساجد
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مسجد اولین نهاد و جایگاه قضاوت، محل عبادت، علم و دانش، علما، مفسران و پایگاه تبلیغاتی اسلام است که حرمت بالایی دارد.
یوسف خجیر (عضو هیئتعلمی گروه ارتباطات) در مقالهای با عنوان «آسیبشناسی استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی در نظام تبلیغیرسانهای مساجد کشور» به این موضوع میپردازد که فرق اساسی بین نهاد و سازمان آن است که نهادها در پیشبرد تغیرات جامعه و کارکرد آن به وجود میآیند و فرد، مقام یا دولت در پیدایش آن دخیل نیستند.
در این مقاله آمده است که هویت یکی از مسائل مهم در جامعه است که در فرآیند گروهی حاصل می شود و این رسانهها هستند که فرایند گروهی را تشکیل میدهند و باید گفت مسجد نیز یک رسانه جمعی است که برای رسیدن به کارکردهای خود و رساندن پیام خود، نیاز به ابزار های متنوع و مناسبی دارد که یکی از آنها شبکهسازی است که یک نیاز ضروری است.
به زعم این پژوهشگر هدف این پژوهش شناسایی نقاط چهارگانه قوّت، ضعف، فرصت و تهدید شبکههای اجتماعی برای مساجد و ارائۀ راهبرد استفادۀ بهینه از این شبکهها برای ارتقای فعالیتهای تبلیغی و رسانهای مساجد کشور است. چهارچوب نظری این پژوهش سازمان شبکهای شده بری ولمن (Barry Wellman) برگرفته از کلان نظریه جامعه شبکهای شده اوست.
مساجد برای رسیدن به کارکردهای خود و رساندن پیام خود، نیاز به ابزار های متنوع و مناسبی دارد که یکی از آنها شبکهسازی است که یک نیاز ضروری استخجیر در این مقاله مینویسد: روش این پژوهش آمیخته کیفی کمّی است. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمّی از روش تجزیه و تحلیل راهبردی یا سوات بهعنوان روش آیندهپژوهی استفاده شده است. در روش نخست، جامعۀ آماری نخبگان دانشگاهی و خبرگان حوزه شبکههای اجتماعی فعال در امور دینی و مساجد هستند که از بین آنها نمونه به روش هدفمند با معیار تدریس و تألیف بیش از پنج سال در حوزۀ رسانههای جدید و دین و فعالیت مستمر اجرایی در بخش امور دینی و مساجد و آشنایی کامل با فضای شبکهها انتخاب شده است.
* نقاط ضعف و قوت فضای مجازی در امور مساجد
به گفته این پژوهشگر یافتههای این پژوهش نشان میدهد که انتشار اخبار و تقویت شبکهسازی بین مسئولان مساجد و شهروندان و بسیجسازی جزء قوّتهای مهم؛ همبستگی اجتماعی کاذب و درگیر شدن مسئولان مساجد و مردم در فضای مجازی و انتشار اخبار جعلی جزء ضعفهای مهم؛ اقناع شبکهای دین و جهانی شدن فعالیتهای مساجد و تنوع و تعدد مخاطبان مساجد جزء فرصتها؛ و ترویج خرافات دینی توسط مغرضان و اعتیاد مجازی فعالان امور مساجد و تضعیف خانوادۀ ایرانیاسلامی جزء نقاط تهدید است.
هماهنگی بین سازمانهای متولی تولید محتوا، نرمافزار با مختصات ارزشهای اسلامیایرانی کشور و همکاری چندجانبۀ همه ذینفعان ازجمله سیاستگذاران، دولت، سازمانهای نظارتی و ... این حوزه باید بهعنوان راهبرد مرجح مدّ نظر قرار گیردبه زعم خجیر مهمترین راهبرد طراحی و تولید و راهاندازی شبکۀ اجتماعی بومی توسط دولت برای تولید محتوای فرهنگی و دینی و تربیتی مناسب از سوی فعالان مساجد و برنامهریزی نهادهای دولتی و غیردولتی دینی برای تولید و انتشار محتوای دینی در این شبکهها است.
همچنین یافتههای پژوهش نشان میدهد که هماهنگی بین سازمانهای متولی تولید محتوا و نرمافزار و ایجاد محتوا با مختصات ارزشهای اسلامیایرانی و ارائۀ خدمات ارتباطی مبتنی بر ارزشهای فرهنگی و دینی کشور و همکاری چندجانبۀ همه ذینفعان ازجمله سیاستگذاران، دولت، سازمانهای نظارتی، بخش خصوصی و سایر دستاندرکاران این حوزه باید بهعنوان راهبرد مرجح مدّ نظر قرار گیرد.
در یک جمعبندی کلی باتوجه به یافتههای این پژوهش، بین آزادی طرح مطلب در شبکههای مجازی اجتماعی و احراز جایگاه حوزه عمومی توسط این شبکه ها ارتباط معنی دار وجود دارد. آزادی طرح مطلب در شبکههای اجتماعی مجازی بر تغییر حوزه عمومی از مسجد به شبکههای اجتماعی مجازی تأثیر مثبت و معنی دار دارد.
در پایان لازم به ذکر است که بین رابطه دسترسی آسان و غیر مکانمند و غیر زمانمند بودن شبکههای مجازی و احراز جایگاه حوزه عمومی توسط این شبکهها ارتباط معنی دار وجود دارد، در نتیجه دسترسی آسان به شبکههای مجازی بر تغییر حوزه عمومی از مسجد به شبکههای اجتماعی مجازی تأثیر گذار است.
انتهای پیام/